Tydzień ciąży. Etapy rozwoju. Rozmiar i waga. Tydzień 5. Tworzą się organy. 1–2 mm. Tydzień 6. Bicie serca widoczne na USG; szkielet i kończyny są uformowane (ale wciąż zbyt małe, aby były widoczne) 2–3 mm. Tydzień 7. Tworzą się pierwsze pasma mięśniowe; kształtuje się twarz z nozdrzami i oczodołami. 5 mm. Tydzień 8
Gratulacje! Jesteś na półmetku! Dwudziesty tydzień to dokładnie połowa ciąży. Teraz pójdzie już z górki! Wszystkie narządy dziecka są już wykształcone i funkcjonują. W kolejnych tygodniach malec będzie stawał się coraz większy i silniejszy. W tym czasie mama zaczyna odczuwać ruchy swojego maleństwa. W piątym miesiącu ciąży jest też wykonywane jedno z najważniejszych badań, jakim jest USG połówkowe. Rozwój dziecka w 20 tygodniu ciąży W 20 tygodniu ciąży dziecko ma już w pełni wykształcone i funkcjonujące narządy. Wyostrzają mu się zmysły. Zaczyna słyszeć już nie tylko odgłosy z wnętrza ciała mamy, ale również dźwięki z zewnątrz. W tym czasie rozwija się także zmysł wzroku. Malec reaguje na silne bodźce zewnętrzne, takie jak hałas, ostre światło czy dotyk. Jego oczka wychwytują już światło i chociaż są jeszcze stale zamknięte, potrafią rozpoznać, czy jest ciemno czy jasno na podstawie natężenia światła przebijającego przez skórę Twojego brzucha. Również uszy maleństwa pracują już pełną parą – są w pełni sprawne, słyszą odgłosy otaczającego Cię świata. Dużo mówcie do brzucha, czytajcie mu, puszczajcie muzykę – jeszcze nie rozumie Wasze maleństwo słów, lecz jego mózg magazynuje je, przetwarza i zapamiętuje. Powoduje to, że w mózgu dziecka tworzą się nowe połączenia nerwowe, które będą pracowały przez całe jego życie. Wszystkie narządy rozwijające się w klatce piersiowej i w brzuszku również pracują ze wszystkich sił. Maluch ćwiczy układ oddechowy poprzez wciąganie i wypuszczanie płynu owodniowego. Pozwala to na przystosowanie mięśni do odruchów niezbędnych do poprawnego wciągania i wypuszczania powietrza, gdy dziecko nabierze pełnego oddechu po przyjściu na świat. W 20. tygodniu życia płodowego dziecko zaczyna połykać większą ilość płynu owodniowego. Dzięki temu układ pokarmowy przyzwyczaja się do pełnionej w przyszłości funkcji. Maluch ćwiczy układ pokarmowy. Połykany płyn owodniowy przechodzi przez układ moczowy i układ trawienny. Jest stale wydalany, dzięki czemu organy uczą się swoich podstawowych funkcji. W ciągu dnia dziecko połyka nawet ponad litr wód płodowych! Nie martw się tym, że następnie otacza je to, co wydaliło. Wody płodowe poddawane są stałej wymianie i filtracji. Odpowiadają za to błony owodni. Dziecko zaczyna również w tym okresie odczuwać smaki. Zacznie intensywnie odczuwać te wyraziste – jeśli zjesz czosnek lub imbir, Twoje dziecko z pewnością to zauważy! W piątym miesiącu ciąży zaczyna się zmieniać również układ szkieletowy dziecka. Chrząstki, które dotąd go tworzyły zaczynają powoli kostnieć. Ciało dziecka pokrywa się owłosieniem, podobnym do futerka, które w połączeniu z mazią płodową chroni delikatną skórę przed działaniem wód płodowych. Owłosienie zniknie pod koniec ciąży, chociaż może się zdarzyć, że jego resztki będą widoczne jeszcze po porodzie. Skóra dziecka staje się coraz grubsza i wykształcają się jej poszczególne warstwy. Pojawiają się też brwi i rzęsy. Jak widzisz – w Twoim brzuchu jest już w pełni wykształcony człowieczek. Wszystko ma na swoim miejscu, od teraz będzie już tylko rosło i stawało się coraz silniejsze. Ruchy dziecka w dwudziestym tygodniu ciąży W 20. tygodniu ciąży większość mam zaczyna po raz pierwszy odczuwać ruchy swojego maleństwa. Warto jednak pamiętać, że każda ciąża jest inna i zdarza się, że mamy mniej doświadczone mogą poczuć pierwsze ruchy nawet w 2-23 tygodniu ciąży. W przypadku mam, które już wcześniej rodziły granica ta obniża się i często wyczuwają one swoje dziecko już w 18 tygodniu ciąży, a niektóre są w stanie wyczuć je nawet już w 16 tygodniu! Jak czuć ruchy dziecka? Ile mam, tyle porównań. Wiele z nich mówi o delikatnym musowaniu, jak gdyby do ich brzucha wlać wodę mineralną gazowaną. Jeszcze inne porównują pierwsze ruchy dziecka do pływania malutkiej rybki. Chociaż odczucia są zupełnie inne, wspólna jest jedna rzecz: dla wszystkich mam poczucie, że w ich łonie rozwija się nowe życie, jest jednym z najpiękniejszych przeżyć w życiu, za którym tęsknią, gdy dziecko już przyjdzie na świat. Mama w 20. tygodniu ciąży W 20 tygodniu ciąży widać już wyraźnie zaokrąglony brzuszek. Większość osób rozpoznaje już ciążę u przyszłej mamy. Często wiąże się to np. z ustępowaniem miejsca na przystankach, w pociągach czy w autobusie. Ponadto po raz kolejny okazuje się, że odzież staje się zbyt mała i trzeba ją wymienić na większą, a najlepiej na taką przeznaczoną dla kobiet w ciąży. Niewątpliwą zaletą tego okresu jest zmniejszenie dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Większość przyszłych mam nie odczuwa już nudności czy niechęci do jedzenia. Piąty miesiąc ciąży to także czas, kiedy zmienia się skóra kobiety. Znacznie wzrasta ilość wydzielanej melatoniny, co przejawia się powstawaniem tzw. linea nigra, czyli wąskiej, ciemnej linia biegnącej w dolnej części brzucha. Zmienia się także wybarwienie sutków. Czasami na ciele kobiet, szczególnie na twarzy i dłoniach, pojawiają się ciemniejsze plamy, które znikają kilka tygodni po porodzie. Częstą dolegliwością jest także swędzenie skóry brzucha. Wynika ono przede wszystkim z szybkiego jej rozciągania. Może to powodować pojawienie się nieestetycznych rozstępów. To częsty problem, z którym borykają się ciężarne. Jak można temu zaradzić? Kluczowe jest regularne nawilżanie skóry całego ciała. Mniej ważny jest kosmetyk, liczy się przede wszystkim masaż, który wykonujesz dłońmi podczas rozprowadzania go. Sprawia on, że skóra jest lepiej ukrwiona, przez co nie traci swojej elastyczności. Nie tylko zapobiega to powstawaniu rozstępów, ale także sprawia, że skóra szybciej dojdzie do siebie po porodzie. Jeśli jednak swędzenie skóry jest bardzo uciążliwe i obejmuje duże jej połacie należy poinformować o tym lekarza prowadzącego, ponieważ może być ono objawem choroby. Przeważnie może chodzić o infekcję grzybiczą, o której złapanie nie jest trudno w ciąży, gdy kobieta boryka się z obniżoną odpornością. 20. tydzień ciąży: twardy brzuch W 20. tygodniu ciąży może zaniepokoić Cię twardniejący brzuch. Objawy są różne: może stawać się twardy, może Ci się również wydawać, że lekko się pręży. To prawdopodobnie objaw tego, że pojawiły się już skurcze Braxtona-Hicksa. Są to tzw. skurcze przepowiadające. To skurcze macicy, które przygotowują ją do porodu. Macica zwyczajnie ćwiczy przed tym wielkim dniem. Zazwyczaj skurcze Braxtona-Hicksa są nieregularne i słabo odczuwalne. Zdarza się jednak, że będą dla Ciebie bolesne. Skurcze Braxtona-Hicksa powodują twardnienie brzucha. Zaczyna się to od góry – najpierw w miejscu pod piersiami, a następnie napięcie schodzi stopniowo w dół, w stronę spojenia łonowego. Macica uczy się, jak „wypchnąć” dziecko w stronę kanału rodnego. Nie powinno Cię to niepokoić – to zupełnie normalny objaw towarzyszący zdrowej ciąży. Początkowo skurcz trwa nie dłużej niż pół minuty, jednak wraz z rozwojem ciąży zaczyna się wydłużać. W jej końcówce trwa nawet kilkanaście minut i pojawiać się może kilka razy dziennie. Im bliżej porodu, tym częściej skurcze przepowiadające odczujesz. Gdy są dosyć intensywne, postaraj się na chwilę zwolnić. Usiądź lub połóż się i odpocznij. Możesz także wziąć ciepłą kąpiel lub przyjąć leki rozkurczowe, które są odpowiednie dla kobiet w ciąży. Oddychaj głęboko – dotlenione mięśnie rozluźniają się, dzięki czemu skurcz mija, a Ty się uspokoisz. Cechą charakterystyczną skurczy Braxtona-Hicksa jest to, że nie przybierają one na sile. Jeżeli tak się dzieje, jest to powód do natychmiastowego kontaktu z lekarzem, ponieważ mógł zacząć się przedwczesny poród. Konsultacji lekarskiej wymaga również sytuacja, gdy skurczom towarzyszy silny ból odbierający dech, ból brzucha, podbrzusza, pleców, a także krocza. Obecność krwistej wydzieliny, czy wręcz krwawienia, to powód udania się na ostry dyżur. Może to być pierwszy sygnał, że szyjka macicy zaczęła się skracać i rozwierać. Poród na tym etapie ciąży nie ma szans skończyć się dobrze, dziecko jest zbyt małe, by samodzielnie przeżyć. Nigdy nie głaszcz brzucha, gdy odczujesz, że twardnieje. Wywołuje to jedynie mocniejsze skurcze i może doprowadzić do przedwczesnego porodu. Badania w 20 tygodniu ciąży Najważniejszym badaniem odbywającym się w piątym miesiącu ciąży jest USG połówkowe. Najczęściej jest ono wyznaczane na 20 tydzień ciąży. Jest to najlepszy czas na wykonanie takiego badania, ponieważ wszystkie narządy dziecka są już rozwinięte i funkcjonują, a równocześnie szkielet dziecka dopiero zaczyna kostnieć, więc kości nie zaciemniają obrazu. Jeśli wcześniej nie udało się Wam podejrzeć płci dziecka, może się zdarzyć, że poznacie ją właśnie teraz. Podczas badania, poza dokładnym zmierzeniem dziecka, lekarz sprawdza też budowę i funkcjonowanie wszystkich narządów maluszka. Sprawdza też bardzo dokładnie budowę serca, ponieważ wiele wad można zauważyć właśnie podczas tego badania. W przypadku wykrycia wad serca mogą zostać podjęte dalsze działania, takie jak skierowanie mamy na badania specjalistyczne w celu potwierdzenia odkrytej wady oraz ustalenia sposobu dalszego działania. Niekiedy wada nie wymaga ingerencji lekarza, innym razem przyszła mama jest kierowana na specjalistyczną porodówkę a w ciężkich przypadkach może być podjęta decyzja o operacji wewnątrzmacicznej. Warto pamiętać, że wcześnie zdiagnozowana wada może być wcześnie leczona, co pozwala większości maluchów odzyskać pełnię zdrowia. Lekarz podczas tego badania ocenia głowę dziecka. Sprawdza, czy twarz jest zbudowana prawidłowo, czy nie ma żadnych deformacji, rozszczepów, a także czy profil dziecka wygląda, jak powinien. Następnie ocenie poddawana jest budowa szyi, głównie pod kątem ewentualnego obrzęku karku, który może świadczyć o wadach rozwojowych. Następnie ocenie poddawane są pozostałe części ciała malucha – rączki, nóżki, budowa kręgosłupa, a wreszcie i narządów rodnych. USG połówkowe ma także za zadanie sprawdzenie, czy dziecko może mieć wady genetyczne. Lekarz mierzy długość kości nosowej, fałdu karkowego, długość kości udowych, szerokość miedniczek nerkowych, echogeniczność jelit i torbiele splotów naczyniówkowych. Ocena ta służy wykryciu możliwości wystąpienia wad chromosomalnych, do których należy zespół Downa.24 tydzień ciąży to moment, w którym brzuch może być już naprawdę duży. Waga dziecka od 20 tygodnia bardzo szybko rośnie i musi ono mieć odpowiednią ilość miejsca do rozwoju. Jego ruchy są już dobrze wyczuwalne, także przez inne osoby.20. tydzień ciąży to półmetek tego wyjątkowego stanu – do końca ciąży pozostało 20 tygodni. Jakie zmiany zachodzą w organizmie dziecka? Jakie badania wykonać poza USG połówkowym? 20. tydzień ciąży – który to miesiąc w kalendarzu ciąży? 20. tydzień to piąty miesiąc ciąży i II trymestr w kalendarzu ciąży. Połowa ciąży już za Tobą. Na tym etapie powinnaś już wyraźnie odczuwać ruchy płodu. Dziecko natomiast słyszy zarówno Twój głos, jak i głosy osób z zewnątrz. W rozwoju fizycznym dziecka dochodzi do wiele interesujących zjawisk: wzrastają włosy, brwi i rzęsy. Ponadto jest to już czas, gdy możesz w warunkach domowych słuchać bicia serca dziecka – domowym stetoskopem lub detektorem tętna płodu (dopplerem). Na tym etapie Twój brzuch już się powiększył i ciąża jest wyraźnie widoczna dla otoczenia. W najbliższym czasie czeka się USG połówkowe. Jeśli jeszcze nie znasz płci dziecka, jest duża szansa, że będzie to właśnie moment, gdy dowiesz się, czy spodziewasz się dziewczynki, czy chłopca. Waga mamy i brzuch w 20. tygodniu ciąży Macica jest już na wysokości pępka, a brzuch – jak wspomnieliśmy – jest już na tyle duży, że ciężko go ukryć. Wcięcie w talii zanika, brzuch uwypukla się do przodu. Waga mamy na tym etapie powinna wzrosnąć o 2,5-3 kg w stosunku do wagi sprzed ciąży – to książkowy przyrost wagi w ciąży. 20. tydzień oznacza większy brzuch, a co za tym idzie – coraz mocniejsze obciążenie mięśni dna miednicy – warto w tym czasie zacząć ćwiczyć mięśnie Kegla – ich efekt jest wart zachodu, pomagają uniknąć nietrzymania moczu po porodzie i ogólnie ułatwiają poród. Ćwiczenia są bardzo proste – poniżej zamieszczamy krótką instrukcję: Wykonaj wdech i w tym samym momencie zaciśnij mięśni krocza – jakbyś chciała powstrzymać oddanie moczu. Następnie rozluźnij je wraz z wydechem. Ćwiczenia wykonuj na początku w seriach po 5 razy i stopniowo zwiększając do 20 razy na serię. Ćwicz kilka razy dziennie. Ćwicz przy każdej okazji – to bardzo dyskretne ćwiczenia, które można wykonywać niemal wszędzie i w każdej pozycji: na stojąco, siedząco czy leżąc. Najważniejsza jest systematyka! 20. tydzień ciąży – rozwój i wygląd dziecka Dziecko w 20. tygodniu jest już całkiem duże: długość ciemieniowo-siedzeniowa wynosi ok. 16 cm, natomiast waga niecałe 300 g. Dziecko ma już włosy na głowie i w pełni wykształcone ręce, nogi i palce. Nadal ma jednak dużo swobody w macicy – może dowolnie zmieniać pozycję, obracać się, prostować i zginać kończyny. Na USG można zobaczyć płeć – chyba że dziecko ułoży się plecami do lekarza – wówczas niemożliwe jest ustalenie płci. 20. tydzień to czas intensywnego rozwoju mięśni dziecka, co odczujesz w postaci coraz to mocniejszych kopnięć. Początkowo będzie to bardziej łaskotanie czy uczucie podobne do motylków w brzuchu, ale już za chwilę będziesz tęsknić za tak delikatnym muskaniem, bo dziecko „da Ci w kość” – nawet dosłownie. ;) Ruchy i kopnięcia z dnia na dzień stają się coraz bardziej skoordynowane, mocniejsze i bardziej regularne. W 20. tygodniu dziecko jest już ukształtowane – teraz będzie następował rozwój wszystkich układów i organów, aby płód doskonalił swoje funkcje i poradził sobie poza łonem mamy. Rozwój dziecka ma teraz bardziej charakter ilościowy, ponieważ dziecko rośnie i przybiera na masie ciała. Narządy, które są najważniejsze w organizmie, są już na tyle bowiem rozwinięte, że mogą stosunkowo sprawnie funkcjonować. W kolejnych 20. tygodniach dziecko zwiększy swoją masę ponad 10-krotnie! Skóra jest pokryta mazią płodową, której jest coraz więcej. Sama skóra również zwiększa swoją grubość – rozwijają się w niej warstwy. W dziąsłach istnieją już zawiązki zębów mlecznych – są na razie niewidoczne i do ząbkowania dojdzie dopiero po urodzeniu (zwykle ok. 6-8 miesięcy po porodzie). Zdarza się natomiast, że już noworodek ma wyrżnięte pojedyncze zęby! Są to jednak rzadkie przypadki. W połowie ciąży mocno wzrasta intensywność, z jaką dziecko połyka wody płodowe. Jest to związane z uczuciem głodu oraz ze smakiem wód czy samopoczuciem dziecka. Co ciekawe, im wody są słodsze, tym dziecko wolniej je połyka! Połykanie wód ma na celu rozwój układu pokarmowego. Dziecko będzie z czasem zaczynało trawić, a także wchłaniać zawarte w wodach cukry – dzięki temu pozyska część energii do wzrostu i dalszego rozwoju. Układ pokarmowy na tym etapie znajduje się już w powłokach brzusznych – znajdują się tam jelita, trzustka, żołądek i wątroba. Istnieje jednak ryzyko, że powłoki brzuszne nie zamkną się w pełni i niektóre narządy będą pływać w wodach płodowych – to tzw. wytrzewienie wrodzone. Dochodzi do niego rzadko, bo raz na 6000 ciąż (niektóre źródła podają, że raz na 10 000 ciąż). Jeśli wystąpi, konieczna jest diagnoza jeszcze w życiu prenatalnym, aby dziecko mogło urodzić się poprzez cesarskie cięcie w szpitalu, który posiada oddział chirurgii noworodkowej – wówczas powłoki brzuszne zostaną po porodzie natychmiast zszyte i dziecko będzie miało szansę na normalny rozwój. Serce dziecka bije aktualnie szybciej – reaguje na zmiany temperatury, silne dźwięki czy zmiany oświetlenia – bodźce te wprowadzają dziecko w stan niepokoju oraz pobudzenia. Mama powinna zatem unikać przebywania w głośnym otoczeniu. 20. tydzień ciąży – korzystaj z obsługi bez kolejki W ciąży korzystaj z pierwszeństwa w kolejce Dno macicy w 20. tygodniu ciąży znajduje się poniżej pępka – od teraz będzie unosić się w tempie ok. 1 cm na tydzień. Na pewno już widać brzuch ciążowy i obce osoby mogą zacząć przepuszczać Cię w kolejce – jeśli tak jest, nie unoś się honorem, tylko korzystaj. Zobaczysz, że takich sytuacji nie będzie wiele i niestety rzadko ludzie przepuszczają w kolejkach kobiety w ciąży. W niektórych miejscach masz odgórnie prawo do obsługi bez kolejki – np. w przychodni, aptece czy laboratorium – jeśli ludzie nie przepuszczają Cię sami, zawędruj prosto do obsługi, powiedz, że jesteś w ciąży i prosisz o obsłużenie bez kolejki (pytając osoby w kolejce, czy Cię przepuszczą, ryzykujesz krzywe spojrzenia i odmowę – niestety takie są realia, wiem z własnego doświadczenia). Pamiętaj, że nie chodzi tu tylko o Twoje dobro, Twój ból pleców i opuchnięte nogi czy potrzeba częstego oddawania moczu, ale przede wszystkim o dobro dziecka – stojąc długo w kolejce możesz zasłabnąć, co grozi upadkiem – a ten stanowi bezpośrednie zagrożenie nawet dla życia dziecka. 20. tydzień ciąży – objawy u mamy Na tym etapie masz zapewne objawy zwiększonej ilości melaniny w skórze – mogą pojawiać się piegi, pieprzyki, linea negra na brzuchu, ostuda (ciemne przebarwienia na twarzy). Mogą ponadto w dalszym ciągu ciemnieć brodawki sutkowe i wargi sromowe pochwy. Nie przejmuj się tymi zmianami – po porodzie powinny zniknąć w ciągu kilku-kilkunastu tygodni. Poza zmianami skórnymi, w 20. tygodniu możesz zaobserwować skurcze Braxtona-Hicksa, które są słabymi skurczami macicy przygotowującymi ją do skurczy porodowych. Nie wszystkie kobiety ich doznają, także jeśli ich nie masz, nie oznacza to, że z ciążą jest coś nie w porządku. W połowie ciąży może zacząć swędzieć Cię skóra brzucha – jest to spowodowane jej rozciąganiem się. Świąd może być na tyle mocny, że utrudni Ci normalne funkcjonowanie czy zasypianie. Jeśli masz taki objaw, koniecznie zainwestuj w dobry krem nawilżający dla kobiet w ciąży, który dodatkowo zwiększa elastyczność skóry – najlepiej sięgnąć po krem przeciwko rozstępom w ciąży. Smaruj nim skórę nawet kilka razy dziennie, aby zapobiec nieprzyjemnemu świądowi i rozstępom (chociaż jeśli masz predyspozycje genetyczne do rozstępów, trudno będzie ich uniknąć, nawet z pomocą najlepszych kosmetyków). Jeśli swędzenie obejmuje nie tylko brzuch, ale i dłonie czy stopy, skonsultuj się z lekarzem prowadzącym, ponieważ może to świadczyć o rozwijającej się cholestazie ciężarnych. Jakie badania wykonać w 20. tygodniu ciąży? Jeśli jeszcze nie wykonałaś USG połówkowego, najwyższa pora, aby je przeprowadzić. W czasie tego badania lekarz będzie mógł dokładnie ocenić poprawność anatomiczną dziecka. Ponieważ jest ono już o wiele większe niż podczas USG genetycznego I trymestru, są również większe szanse na wykrycie ewentualnych wad rozwojowych. Podczas tego badania lekarz skupia się szczególnie na budowie i funkcjonowaniu serca – dzięki temu możliwe jest wykrycie nawet poważnych wad i natychmiast po porodzie będzie można wykonać operację kardiologiczną u dziecka, aby miało szansę na normalne życie. Operacja ta nie tylko może uratować jego życie, ale i zapewnić jego komfort. Aby tak się stało, powinnaś rodzić w wyspecjalizowanym w opiece nad takimi noworodkami szpitalu lub klinice. Jeśli lekarz stwierdzi, że jest ryzyko wystąpienia wad serca, powinno się wykonać echo serca płodu – to badanie echokardiograficzne wykonywane przez kardiologa dziecięcego. Wskazaniami do wykonania tego badania są następujące przesłanki: stwierdzenie wady serca u matki lub ojca, występowanie zespołów genetycznych w najbliższej rodzinie, urodzenie w przeszłości dziecka z wadą serca, ciąża jednokosmówkowa bliźniacza, ciąża in vitro, nieprawidłowości wykryte podczas pierwszego badania USG genetycznego, wskazujące na wady serca lub wady genetyczne, cukrzyca ciążowa u matki, niektóre choroby autoimmunologiczne u matki, fenyloketonuria u matki, przyjmowanie przez matkę leków mogących mieć wpływ na powstawanie wad serca u płodu, infekcja wirusowa u matki w I trymestrze ciaży. Poza wykryciem wad serca na USG połówkowym, możliwe jest też wykrycie wad innych narządów wewnętrznych dziecka. Można też określić dokładnie jego wielkość, budowę anatomiczna, budowę łożyska, lokalizację łożyska, a także ilość wód płodowych. Jest też duża szansa na rozpoznanie płci dziecka, jeśli dotąd nie została stwierdzona. USG w tym tygodniu ponadto napawa radością, ponieważ coraz wyraźniej widać na nim rysy twarzy dziecka – jak na poniższych zdjęciach. 20. tydzień ciąży - jak wygląda dziecko? Zdjęcia USG Ponadto do końca 20. tygodnia ciąży należy wykonać badanie oceniające Ph wydzieliny z pochwy, morfologię krwi oraz ogólne badanie moczu. W szczególnych przypadkach konieczne jest także wykonanie badania w kierunku przeciwciał przeciwko toksoplazmozie, a także badań dodatkowych z zakresu diagnostyki prenatalnej – np. amniopunkcji. Bibliografia Pietryga M, Brązert J. Praktyczna ultrasonografia w położnictwie i ginekologii. Exemplum 2012. Dudenhausen J., Położnictwo Praktyczne i operacje położnicze, PZWL, Warszawa 2017. Pietryga M., Toboła K., Ultrasonograficzna diagnostyka prenatalna — możliwości technik 3D, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2017, tom 2, nr 4, strony 143–154. Rekomendacje Sekcji Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie przesiewowej diagnostyki ultrasonograficznej w ciąży o przebiegu prawidłowym w 2015. Bręborowicz G., Położnictwo i ginekologia tom I, PZWL, Warszawa 2016. U kobiety w 20. tygodniu ciąży dochodzi do zauważalnej zmiany budowy ciała. Uwidacznia to przede wszystkim zwiększony brzuch, co niewątpliwie stanowi konsekwencję rośnięcia płodu. Gratulacje, przełom 20. i 21. tygodnia to półmetek ciąży! Tydzień 20. zaczyna się wtedy, kiedy od ostatniej miesiączki upłynie 19 pełnych tygodni, a od zapłodnienia 17 pełnych tygodni. Kobieta będąca w 20. tygodniu ciąży może powiedzieć, że jej ciąża ma 19 tygodni i kilka dni (od 1 do 6). Jest to 7. tydzień II trymestru. Co słychać u dziecka w 20. tygodniu ciąży? Dziecko rośnie już bardzo szybko, do końca ciąży zwiększy swoją masę blisko dziesięciokrotnie. W 20. tygodniu waga dziecka zazwyczaj znajduje się w przedziale 260–325 g, długość od 14 do 17 cm. Skóra jest nadal cieniutka, choć składa się już z dwóch warstw, tak jak u dorosłego człowieka: naskórka i skóry właściwej. Naskórek składa się z czterech warstw, linie papilarne są coraz bardziej widoczne. Zwiększa się ilość mazi płodowej na skórze, czyli białej, tłustej i gęstej substancji chroniącej skórę dziecka przed maceracją. Na tym etapie zaczynają działać zmysły: smaku, słuchu, wzroku i dotyku. To od diety mamy zależy czy wody płodowe są słodkie, gorzkie, czy słone. Dziecku w łonie matki prawdopodobnie najbardziej smakują wody słodkie, ponieważ obserwujemy najintensywniejsze ich połykanie. Maluch czuje serce mamy narządem słuchu i całym ciałem. Do tej pory skóra pokryta była lanugo (meszek płodowy), które powoli zanika. Od około 20. tygodnia zaczynają rosnąć już właściwe włosy na głowie, brwi i rzęsy. Co słychać u ciężarnej w 20. tygodniu ciąży? Większość kobiet w 20. lub 21. tygodniu ciąży zaczyna odczuwać ruchy płodu. Dla mam jest to niesamowity i bardzo wzruszający moment. Jak je rozpoznać? Po pierwsze, należy wybrać odpowiedni moment do obserwacji. Najłatwiej wyczuć ruchy po jedzeniu, kiedy dziecko dostanie zastrzyk energii oraz tuż przed snem, kiedy mama leży spokojnie w bezruchu i może „wsłuchać się” w swoje ciało. W tym okresie nie należy spodziewać się silnych kopnięć ani mocnych uderzeń. Ruchy dziecka to raczej delikatne muśnięcia macicy od wnętrza brzucha, odczuwane jako przelewanie się treści pokarmowej, bulgotanie czy „bąblowanie” w brzuchu. Macica znajduje się na wysokości 3 palców poniżej pępka, jest na tyle duża, że zaczyna rozpychać mięśnie proste brzucha, przez co obwód brzucha mamy cały czas się powiększa, a biodra robią się szersze. Od tego momentu obwody te będą powiększać się dużo szybciej niż we wcześniejszym okresie ciąży. Od około połowy ciąży są niekiedy odczuwalne fizjologiczne, niegroźne skurcze Alvareza, których zadaniem jest przygotowanie macicy do porodu. Charakteryzują się nieskoordynowaną aktywnością skurczową macicy o małej amplitudzie. W okresie tym mogą pojawić się również skurcze Braxtona–Hicksa, które występują co 1–2 godziny, a ich amplituda jest nieco większa. Oba rodzaje skurczów mają za zadanie przygotowanie macicy do porodu. Jeżeli występują częściej niż jeden na godzinę, należy pilnie skontaktować się ze swoim lekarzem lub udać do szpitala z oddziałem ginekologiczno–położniczym. Polecane dla Ciebie kapsułki, niedobór witamin, niedobór minerałów zł olejek, podrażnienie, suchość, świąd, atopowe zapalenie skóry, dla alergików, bez parabenów zł kapsułki zł Specyfika:Dla kobiet w ciąży,Dla alergików,Bez parabenów,Bez aromatu,Bez barwników,Dla kobiet karmiących zł Seks w ciąży Seks w ciąży przebiegającej prawidłowo jest jak najbardziej dozwolony, choć zawsze lepiej spytać o to lekarza. Należy jednak pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, lepiej unikać pozycji klasycznych, w których mama leży na plecach, a partner na niej. Można próbować pozycji od tyłu czy na boku albo takich, w których kobieta jest na górze. Zbliżenia powinny być bardzo delikatne. Jeśli występują plamienia lub inne niepokojące objawy, zapytaj lekarza o dozwolone formy aktywności seksualnej — nawet wtedy często dopuszczalne są niektóre formy pieszczot, które bardzo zbliżają partnerów w okresie ciąży. Badania, jakie należy wykonać w 20. tygodniu ciąży Cały czas jest odpowiedni moment na wykonanie badania USG II trymestru (zostało ono dokładnie opisane w artykule dotyczącym 19. tygodnia ciąży). Badania lekarskie i laboratoryjne, które należy wykonać między 15. a 20. tygodniem ciąży, zostały opisane szerzej w artykule: Kalendarz ciąży — 15. tydzień Dowiedz się, czy seks w ciąży jest bezpieczny - przeczytaj artykuł: Seks w ciąży. Twoje sugestie Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym. Zgłoś uwagi Polecane artykuły Nacinanie krocza – kontrowersje wokół rutynowego nacinania krocza podczas porodu Wątpliwości narastające wokół tematu rutynowych nacięć krocza w trakcie porodu towarzyszą środowisku medycznemu już od wielu dekad. Niesłabnąca od lat argumentacja zarówno zwolenników, jak i przeciwników tego zabiegu sprawiła, że również w Polsce toczy się spór o zasadność episiotomii w kontekście wielu sytuacji położniczych. Co zatem sprawia, że pomimo upływu wielu lat doświadczenia i praktyki temat nacięcia krocza jest nadal równie kontrowersyjny, jak niemal dwie dekady temu, a wizja porodu siłami natury budzi coraz większy lęk wśród pacjentek? Nadciśnienie w ciąży – przyczyny, leczenie, powikłania Nadciśnienie tętnicze jest jedną z wielu chorób, które mogą towarzyszyć ciężarnej. Choć zwykle początkowo nie daje ono żadnych objawów, to brak wdrożenia odpowiedniego postępowania i leczenia może doprowadzić do poważnych komplikacji, które stanowią zagrożenie życia zarówno dla matki, jak i jej nienarodzonego dziecka. Duszności w ciąży – przyczyny. Kiedy trudności z oddychaniem w ciąży powinny zaniepokoić? Duszność jest subiektywnym objawem występującym w przypadku wielu schorzeń, przede wszystkim u osób z ostrymi i przewlekłymi chorobami układu oddechowego i krążenia. Jest również dolegliwością, na którą dość często skarżą się kobiety ciężarne, nawet już w I trymestrze ciąży. Subiektywność objawu polega na tym, że nie jesteśmy w stanie ocenić jego nasilenia za pomocą badań obrazowych czy laboratoryjnych, tak jak np. nasilenie niedokrwistości za pomocą wartości hemoglobiny i hematokrytu. Jakie mogą być przyczyny duszności w ciąży? Poronienie – najczęstsze przyczyny. Jakie są objawy poronienia? Poronienie jest problemem, który dotyczy coraz większej ilości kobiet. Jest to samoistne zakończenie ciąży przed 22. tygodniem, a więc momentem, w którym płód uzyskuje zdolność do przeżycia poza łonem matki. Do utraty ciąży może dojść na różnych etapach jej rozwoju, również przyczyny poronienia mogą być różne – mogą to być czynniki anatomiczne, hormonalne czy środowiskowe. Połóg – ile trwa? Jakie zmiany zachodzą w organizmie kobiety po porodzie? Połóg to wyjątkowy moment w życiu każdej kobiety, która urodziła dziecko. To szereg procesów fizjologicznych, dzięki którym organizm młodej mamy wraca do stanu sprzed ciąży. Połogowi mogą towarzyszyć dolegliwości bólowe związane z inwolucją narządów oraz tzw. odchody połogowe, które są źródłem bakterii. Rany powstałe po nacięciu krocza lub w wyniku cięcia cesarskiego należy starannie pielęgnować i odkażać. Jak to robić i o czym jeszcze pamiętać podczas połogu? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule. Ciąża pozamaciczna – objawy i postępowanie po rozpoznaniu ciąży ektopowej Ciąża pozamaciczna, inaczej ektopowa, polega na zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki jajowej w każdej innej lokalizacji oprócz błony śluzowej trzony macicy. Szczególnie niebezpieczna jest ciąża brzuszna zlokalizowana w jamie otrzewnej, gdyż niesie 17-krotnie wyższe ryzyko śmierci w porównaniu z pozostałym lokalizacjami. Jak wygląda diagnostyka ciąży pozamacicznej, jakie są jej przyczyny i sposoby leczenia? Stan przedrzucawkowy — przyczyny i leczenie preeklampsji Stan przedrzucawkowy może wywołać wiele niebezpiecznych powikłań, na które najbardziej narażone są kobiety powyżej 35. roku życia oraz matki chorujące przewlekle na nadciśnienie tętnicze wykryte jeszcze przed ciążą. Podstawowymi wartościami, które powinny zaniepokoić pacjentkę w ciąży i połogu, ale także lekarzy podczas porodu jest przede wszystkim jej wysokie ciśnienie krwi. Jak wyglądają objawy stanu przedrzucawkowego i jak zapobiegac PE? Czy upławy w ciąży są niebezpieczne? Jak wygląda wydzielina z pochwy i czy jest niebezpieczna dla płodu? Większość upławów w trakcie ciąży, niezależnie od trymestru, nie powinno budzić niepokoju. Zagęszczenie śluzu ma na celu ochronić drogi rodne kobiety, ale także zapewnić bezpieczeństwo rozwijającemu się dziecku. Konsultacja z lekarzem ginekologiem jest wskazana tylko w przypadku wystąpienia określonych objawów, którymi z pewnością nie jest gęsta, przezroczysta lub biała wydzielina z pochwy. Które upławy powinny zwrócić uwagę przyszłej mamy i czy są bardzo niebezpieczne, a także jak wygląda leczenie infekcji intymnej w ciąży? Do 11. tygodnia ciąży USG przeprowadza się zwykle sondą dopochwową. W drugim i trzecim trymestrze ciąży – z reguły przez brzuch. Jeśli podczas badania lekarz nie jest w stanie określić np. położenia łożyska (przypuszcza, że może być przodujące), wtedy dla pewności wykonuje badanie ultrasonograficzne przez pochwę.
20 tydzień ciąży zdjęcia płodu. Chroni to dziecko przed ewentualnym uciskiem na brzuch. Za pomocą ramion dziecko wykonuje ruchy lokomocyjne i pełzające. Pierwotnie było to ważne, aby noworodek po urodzeniu mógł w ten sposób dosięgnąć piersi matki w celu pierwszego karmienia i stymulacji produkcji mleka.
